प्रस्तावना
नमस्कार मित्रांनो, आजकाल ट्रॅफिक नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्या वाहनचालकांवर ई-चलन (E-Challan) लावले जाते. सिग्नल तोडणे, हेल्मेट न वापरणे, ओव्हरस्पीडिंग, नो पार्किंग झोनमध्ये गाडी पार्क करणे अशा अनेक कारणांमुळे महाराष्ट्र ट्रॅफिक पोलिस वाहनचालकांवर दंड (फाइन) लावतात. पूर्वी हे दंड हाताळणे कागदोपत्री प्रक्रियेमुळे गुंतागुंतीचे होते, परंतु आता ही प्रक्रिया पूर्णपणे डिजिटल झाली आहे.
जर तुमच्या वाहनावर ई-चलन लागले असेल, तर तुम्हाला एसएमएस किंवा नोटिफिकेशनद्वारे कळवले जाते. कधीकधी चुकीच्या पद्धतीनेही ई-चलन जारी केले जाऊ शकते. अशा वेळी तक्रार कशी करायची आणि खरे दंड असल्यास ते ऑनलाईन कसे भरायचे, याबद्दल या लेखात सविस्तर माहिती देण्यात आली आहे.
ई-चलन (E-Challan) ऑनलाईन कसे चेक करावे?
महाराष्ट्रातील ट्रॅफिक पोलिसांनी जारी केलेले ई-चलन तुम्ही खालील पद्धतीने ऑनलाईन चेक करू शकता:
1. अधिकृत वेबसाइटवरून चेक करणे
- स्टेप 1: महाराष्ट्र ट्रॅफिक पोलिसच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा → https://mahatrafficechallan.gov.in
- स्टेप 2: होमपेजवर “E-Challan Payment Maharashtra State” हा पर्याय दिसेल.
- स्टेप 3: येथे दोन पर्याय दिसतील –
- Vehicle Number (वाहन क्रमांक)
- Challan Number (चलन क्रमांक)
- स्टेप 4: जर तुम्हाला वाहन क्रमांक माहित असेल, तर तो टाका आणि Chassis/Engine Number चे शेवटचे ४ अंक एंटर करा.
- स्टेप 5: “I’m not a robot” हा कॅप्चा सोडवा आणि “Submit” बटन दाबा.
- स्टेप 6: जर तुमच्या वाहनावर कोणताही ई-चलन असेल, तर तो स्क्रीनवर दिसेल.
2. चलनाची तपशीलवार माहिती
- Challan Number: प्रत्येक ई-चलनला एक युनिक नंबर असतो.
- Violation Date: चुकीची तारीख आणि वेळ.
- License No.: ड्रायव्हिंग लायसन्स नंबर (जर उपलब्ध असेल).
- Vehicle No.: गाडीचा नंबर.
- Payment Status: Paid (भरलेले) किंवा Unpaid (न भरलेले).
- Amount: दंडाची रक्कम.
- Challan Location: चलन ज्या ठिकाणी लागलेला आहे त्या जागेचे नाव.
- Evidences: चुकीचा पुरावा (फोटो/व्हिडिओ).
- Violation(s): केलेल्या चुकीचे तपशील (उदा., सिग्नल तोडणे, हेल्मेट नसणे).
जर तुम्हाला वाटत असेल की चलन चुकीचे आहे, तर तुम्ही “Grievance” (तक्रार) दाखल करू शकता.
ई-चलन (E-Challan) ऑनलाईन कसे भरावे?
जर तुमच्या वाहनावर लागलेला दंड बरोबर असेल, तर तुम्ही तो ऑनलाईन पद्धतीने खालीलप्रमाणे भरू शकता:
1. वेबसाइटवरून पेमेंट करणे
- स्टेप 1: https://mahatrafficechallan.gov.in वर जा.
- स्टेप 2: वाहन क्रमांक टाकून चेक करा.
- स्टेप 3: “Select echallans & Click here to pay” बटनवर क्लिक करा.
- स्टेप 4: Terms and Conditions वाचा आणि Agree चेकबॉक्स टिक करा.
- स्टेप 5: Pay Now बटन दाबा.
- स्टेप 6: पेमेंट पर्याय निवडा (Credit Card, Debit Card, UPI, Net Banking, QR Code).
- स्टेप 7: पेमेंट पूर्ण केल्यावर Payment Successful मेसेज दिसेल.
- स्टेप 8: पेमेंट रसीद डाऊनलोड करा आणि प्रिंट काढून ठेवा.
2. यूपीआय (UPI) द्वारे पेमेंट करणे
- स्टेप 1: पेमेंट पेजवर QR Code पर्याय निवडा.
- स्टेप 2: तुमच्या UPI अॅप (PhonePe, Google Pay, Paytm) ने QR स्कॅन करा.
- स्टेप 3: रक्कम भरा आणि पेमेंट पूर्ण करा.
- स्टेप 4: पेमेंटची पुष्टी झाल्यावर रसीद मिळेल.
चुकीच्या ई-चलनवर तक्रार कशी करावी?
जर तुम्हाला वाटत असेल की तुमच्या वाहनावर चुकीचा दंड लागला आहे, तर तुम्ही खालीलप्रमाणे तक्रार करू शकता:
- वेबसाइटवर जा → https://mahatrafficechallan.gov.in
- “Grievance” पर्याय निवडा.
- चलन नंबर, वाहन नंबर आणि तक्रारीचे तपशील भरा.
- पुरावे (फोटो/दस्तऐवज) अपलोड करा.
- Submit बटन दाबा.
- तक्रार क्रमांक नोंदवून ठेवा आणि त्याचा अंदाजे ७ दिवसांत निकाल लागेल.
ट्रॅफिक दंडाची रक्कम किती असू शकते?
महाराष्ट्रातील काही सामान्य ट्रॅफिक नियम भंग केल्यास खालीलप्रमाणे दंडाची रक्कम असू शकते:
| नियम भंग | दंड (रुपये) |
|---|---|
| सिग्नल तोडणे | 500 – 1,000 |
| हेल्मेट न वापरणे | 500 |
| ओव्हरस्पीडिंग | 1,000 – 2,000 |
| नो पार्किंग झोनमध्ये पार्किंग | 500 – 1,000 |
| ड्रायव्हिंग लायसन्स नसणे | 5,000 |
| वाहनाचा प्रदूषण प्रमाणपत्र नसणे | 10,000 |
निष्कर्ष
आधुनिक तंत्रज्ञानामुळे आता ट्रॅफिक दंड भरणे अतिशय सोपे झाले आहे. तुमच्या वाहनावर लागलेला ई-चलन ऑनलाईन चेक करून तो लगेच भरला तर तुम्हाला अतिरिक्त गैरसोयीचा सामना करावा लागणार नाही. जर चुकीचा दंड लागला असेल, तर तक्रार करून तो रद्द करवून घेता येईल.
तुम्हाला ही माहिती उपयुक्त वाटत असेल, तर ती इतरांसोबत शेअर करा आणि अधिक अशाच उपयुक्त माहितीसाठी आमच्या मराठी डायरी ब्लॉगला फॉलो करा!
???? सुरक्षित ड्रायव्हिंगच्या शुभेच्छा! ????
